| American barrel |
: |
Amerikaanse inhoudsmaat van een type vat; 173-191 liter |
| Angel’s share |
: |
de hoeveelheid vloeistof (voornamelijk alcohol) die tijdens het rijpen door de wand van het vat verdampt. Gemiddeld bedraagt dit tussen de 1 en 2% per jaar |
| Beslag |
: |
Mout vermengd met heet water in de mash tun (moutkuip) |
Blended
whisky |
: |
mengsel van malt- en grain whisky’s, afkomstig uit verschillende distilleerderijen |
| Bonded warehouse |
: |
warehouse waar de whisky ligt te rijpen waarover nog geen belasting is betaald |
| Bottelen |
: |
het overbrengen van drank uit het vat in de fles. Hierbij wordt meestal het alcoholpercentage teruggebracht naar 40, 43 of 46% |
| Bourbon |
: |
Amerikaanse whiskey uit Kentucky. Moet minimaal 50% maisgestookte whisky bevatten |
| Butt |
: |
inhoudsmaat van het grootst gebruikte vat; 500 liter |
| Cask strength |
: |
whisky die is gebotteld op de oorspronkelijke sterkte (dus niet verdund) |
| Chill-filtering |
: |
het vlak voor het bottelen, afkoelen van de whisky tot nèt onder nul graden. Er ontstaat dan een troebeling die kan wordt weggefilterd. Dit voorkomt vertroebeling in het glas als ijs zou worden toegevoegd |
| Coffey Still |
: |
distilleerproces voor grain whisky volgens een volcontinu proces. Uitgevonden in 1831 door mr. Coffey |
| Corn |
: |
Amerikaanse whiskey, voornamelijk gestookt van maïs |
| Draff |
: |
restant dat overblijft na het overzetten van de wort naar de eerste distilleerketel. Dit is ongeveer 25% van de oorspronkelijke massa en wordt geperst tot veevoeder |
| Dram |
: |
flinke Schotse borrel (whisky natuurlijk) |
| Excise Duty |
: |
Britse belasting op alcohol |
| Feints |
: |
het laatste deel van het destillaat uit de destilleerketel dat veel water bevat. Dit deel wordt niet verder bewerkt maar teruggevoerd en opnieuw gedestilleerd. Ook wel naloop genoemd |
| Fermentatie |
: |
gistingsproces |
| Finishen |
: |
het, na het rijpingsproces, opnieuw laten rijpen in een ander type vat |
| Foreshot |
: |
het eerste deel van het distillaat uit de distilleerketel dat tè veel vluchtige stoffen bevat. Dit deel wordt niet verder bewerkt maar teruggevoerd en opnieuw gedistilleerd |
| Fresh spirit |
: |
eindproduct van de laatste distillatieketel, gereed om op vat te rijpen |
| Grain whisky |
: |
whisky die is gestookt van andere granen dan gerst (veelal maïs) in een volcontinu proces |
| Green malt |
: |
gerst wat wel is gekiemd, maar nog niet gedroogd |
| Grist |
: |
gemalen mout |
| Hogshead |
: |
inhoudsmaat van een type vat; ca. 275 liter, maar altijd tussen de 250 en 305 liter |
| Independent bottler |
: |
bedrijf dat vaten whisky opkoopt en onder eigen label (al dan niet voorzien van de naam van de distilleerder) op de markt brengt |
| Kiln |
: |
gebouw waarin zich de moutvloer bevindt, vaak herkenbaar aan één of meer schoorstenen met pagodevormig (koperen) afdakje |
| Lade |
: |
verbinding tussen een nabij gelegen rivier of meer die water naar de distilleerderij voert |
| Low wine |
: |
het gedestilleerde eindproduct na de eerste destillatie |
| Mash tun |
: |
mengkuip waarin gemalen mout met warm water wordt gemengd om wort te vormen |
| Malt |
: |
(nl: mout) gerst dat enigszins is gekiemd |
| Malt whisky |
: |
mengsel van whisky’s die allen uitsluitend gerst als basisproduct hebben |
| Manager’s dram |
: |
managers van distilleerderijen produceren deze whisky als exclusief bewijs van hun kunnen |
| Marriage |
: |
Rijpen van twee of meer verschillende whisky’s in één vat. Een fase tijdens het blenden |
| Mash tun |
: |
Mengkuip |
| Middle cut |
: |
het middelste deel van het destillaat uit een destilleerketel. Alleen dit deel is geschikt voor verdere bewerking |
| Moonshining |
: |
Het illegaal stoken van whisky. Dat werd vooral ‘snachts gedaan, vandaar de naam |
| Mout |
: |
zie: malt |
| Moutvloer |
: |
hier wordt de mout uitgespreid op de vloer waaronder (turf)vuur wordt gestookt. Door de warmte hiervan stopt het kiemproces en de rook trekt in de gemoute gerstekorrels |
| Naloop |
: |
zie: feints |
| New spirit |
: |
zie: fresh spirit |
Nosing & Tasting
(N&T) |
: |
whiskyproeverij |
| Octave |
: |
inhoudsmaat van een type vat; 45-68 liter |
| Patent still |
: |
zie: coffey still |
| Pipe |
: |
vat waarin eerder port heeft gerijpt. Inhoud 500 liter |
| Pot ale |
: |
residu wat overblijft in de ketel na de eerste distillatie. Dit bevat geen alcohol meer en wordt in geperste vorm gebruikt als veevoeder |
| Poteen |
: |
whiskey die vroeger in Ierland illegaal werd gestookt |
| Pot still |
: |
eerste destilleerketel |
| Proof |
: |
Amerikaanse schaal waarop alcoholpercentage wordt weergegeven (100 Proof is 50%) |
| Pure malt |
: |
mengsel van uitsluitend malt whisky’s |
| Quarter |
: |
inhoudsmaat van een type vat; 127-159 liter |
| Refill cask |
: |
een whiskyvat dat al eerder is gebruikt voor het rijpen van whisky |
| Rye whiskey |
: |
Amerikaanse whiskey die meer dan de helft uit gerst gestookte whiskey bevat |
| Single grain whisky |
: |
mengsel van grain whisky’s, gestookt van één graansoort, die afkomstig zijn van één distilleerderij en van één jaargang |
| Single malt whisky |
: |
mengsel van whisky’s die uitsluitend zijn gestookt van gemoute gerst, afkomstig uit één distilleerderij en van één jaargang |
| Single barrel |
: |
single malt whisky die uitsluitend uit één vat afkomstig is |
| Sour mash |
: |
fase in het distilleerproces, waarbij een deel van het vorige distilllaat wordt toegevoegd |
| Spent lees |
: |
Afval van het distillaat |
| Spirit safe |
: |
door de belastingdienst verzegelde glazen kast waardoor de fresh spirit loopt. In deze kast wordt o.a. de productie gemeten |
| Spirit still |
: |
tweede (en evt. derde) distillatieketel |
| Tumbler |
: |
Amerikaans type whiskyglas met een vlakke, dikke bodem, rechte wanden en een grote opening |
| Vatted malt |
: |
mengsel van malt whisky’s die samen opnieuw op vat zijn gebracht om na te rijpen |
| Vintage |
: |
jaargang van een destillatie |
| Warehouse |
: |
ruimte waar de vaten met de rijpende whisky liggen |
| Wash back |
: |
groot vat waarin het gemalen mout wordt vermengd met warm water en gist. Hierin vind het gisten plaats en wordt een soort bier (wash) gevormd |
| Whiskey |
: |
schrijfwijze voor whisky die niet uit Schotland afkomstig is |
| Worm |
: |
ronde, gedraaide koperen condensor die meestal is aangebracht aan de buitenzijde van het ketelhuis. Vaak bevind deze zich in een vat met koud (stromend) water |
| Wort |
: |
mengsel van gemalen gerst en warm water. Hier worden o.a. de suikers uit de gerst in het water opgelost alvorens te worden overgepompt in de wash back |
